Η Αικατερίνη Δήμα μιλάει για το βιβλίο «Αλλαγή πορείας ζωής. Επανένταξη των κρατουμένων»

Θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα μεγάλο εγκάρδιο ευχαριστώ προς την Καθηγήτριά μου, την κυρία Άλκηστις Κοντογιάννη, τη συντονίστρια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των φυλακών, την εμπνεύστρια και επιστημονική επιμελήτρια της έκδοσης «ΕΓΚΛΕΙΣΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ- Στις φυλακές Τίρυνθας και Ναυπλίου», που μας έδωσε τη δυνατότητα να είμαστε κι εμείς μέρος αυτής της σπουδαίας παρακαταθήκης γύρω από την εκπαίδευση στις φυλακές μέσω της δραματικής τέχνης στην Ελλάδα. Δεν θα παραλείψω να αναφέρω και τα θερμά μου ευχαριστήρια προς τις Εκδόσεις Άπαρσις, τον κύριο Ευσταθίου και την κυρία Θανοπούλου προσωπικά, που υλοποίησαν αυτό το εγχείρημα. Ιδιαίτερο ευχαριστώ στους έγκλειστους που μοιράστηκαν μαζί μας τη χαρά, τη λύπη, τον ενθουσιασμό τους, Όλες αυτές τις ξεχωριστές εμπειρίες και συναισθήματα.

Στο βιβλίο που συν-δημιουργήσαμε με τη συνάδελφο, Βαλεντίνα Μιχαήλ «Αλλαγή πορείας ζωής. Επανένταξη των κρατουμένων» παρουσιάζεται ένα πρωτότυπο πρόγραμμα που υλοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2019 στο Αγροτικό Κατάστημα Κράτησης Τίρυνθας και στο Κατάστημα Κράτησης Ναυπλίου.

Το παρόν βιβλίο αναλύει τα βιωματικά εργαστήρια που υλοποιήθηκαν ώστε να αναδυθούν οι πρότερες επαγγελματικές δεξιότητες 30 έγκλειστων ενηλίκων, των δύο Καταστημάτων Κράτησης και να επιτευχθεί ένας επαναπροσδιορισμός των επαγγελματικών τους ενδιαφερόντων, ώστε να ακολουθήσουν ένα επάγγελμα που να αγαπούν και να είναι αποτελεσματικοί κατά την επανένταξή τους στην κοινωνία, με στόχο πάντα την αποφυγή της υποτροπής.

Κατά τη διάρκεια των συναντήσεών μας, δεν είδαμε ανθρώπους παραιτημένους, είδαμε ανθρώπους να κάνουν σχέδια για τη ζωή, να ελπίζουν για ένα καλύτερο αύριο. Κάποιοι έγκλειστοι μας είπαν:

• «Θέλω μια ευκαιρία να δουλέψω ξανά».
• «Εδώ στη φυλακή θέλω να μάθω κάτι, μια τέχνη, κάτι».
• «Ξέρω πως όταν βγω από τη φυλακή θα είμαι στιγματισμένος… και τώρα είμαι. Θα βάλω τα δυνατά μου να σταθώ για την οικογένειά μου».

Για το πρόγραμμα ειπώθηκαν τα εξής, από τους έγκλειστους πάντα:

• «Είναι ωραίο να βγαίνεις από τον εαυτό σου και να γίνεσαι κάποιος άλλος, κάποτε έπαιξα θέατρο στο σχολείο και μου άρεσε, σήμερα θυμήθηκα ξανά αυτό το συναίσθημα».

• «Μου άρεσε, γιατί νόμιζα ότι είμαι αλλού».

• «Τώρα εγώ οδηγώ ένα αεροπλάνο, θα σας πάω όπου θέλετε!»

• «Εδώ δεν περνάει η ώρα, αλλά συνέχεια κάτι μαθαίνουμε. Έφτιαξα ρολόι, έγραψα κιόλας, έμαθα να γράφω το όνομά μου, τώρα που βλέπω ότι τα χέρια μου πιάνουν, θα κάνω κάτι καλό».

• «Ξέρεις, εγώ φοβόμουν τον καθένα, άσε τώρα τι θα λέει αυτός. Εδώ κατάλαβα, με βοήθησαν και οι ασκήσεις που κάνουμε εδώ, τώρα νομίζω ότι μπορώ να τα βγάλω πέρα», είπε κάποιος άλλος.

Με λίγα λόγια, αυτό που θέλω στην ουσία να πω είναι ότι το θέατρο και η τέχνη στη φυλακή μπορεί να είναι ένας ισχυρός τόπος.. για να ανακαλύψουμε ξανά το παρόν και να φανταστούμε ένα νέο μέλλον.

Δεν θα παραλείψω να αναφέρω και τη συνεργασία μου με την κυρία Ελπίδα Στράτου και τη συμμετοχή μας στον Συλλογικό Τόμο «ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Β) - Συλλογικό» (Τόμος 16), που αφορά την καταγραφή ενός εργαστηρίου με τίτλο «Επιστροφή στην Ιθάκη μου», το οποίο παρουσιάστηκε σε μια ομάδα εγκλείστων, στο Αγροτικό Κατάστημα Κράτησης της Τίρυνθας την Άνοιξη του 2019. Στόχοι του προγράμματος ήταν να έρθουν σε επαφή οι έγκλειστοι με την ποίηση του Καβάφη και τις καινοτόμες πρακτικές της Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση, με απώτερο σκοπό να ανακαλύψουν τη δική τους «Ιθάκη». Όπως είπε χαρακτηριστικά κι ένας έγκλειστος και με αυτό θα κλείσω «Η Ιθάκη είναι η αγάπη», τελικά.

Σας ευχαριστώ πολύ.
Αικατερίνη Δήμα
Εκπαιδευτικός, Υποψήφια Διδάκτωρ Τ.Θ.Σ.