Για το νέο βιβλίο της Τάνιας Αβέλλα «Εμείς τώρα κυρία τι είμαστε;», γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Τάνια Αβέλλα-Εμείς τώρα κυρία τι είμαστε; Εκδόσεις Άπαρσις

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Η Τάνια Αβέλλα είναι εκπαιδευτικός θεολόγος με ειδικεύσεις στα παιδαγωγικά και την συμβουλευτική. Είναι πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια ενηλίκων και εκπαιδευτικών, με ειδίκευση στις πολιτισμικές διαφορές και κοινωνικές ανισότητες στην εκπαίδευση και την εκπαίδευση προσφύγων. Έχει εργαστεί ως σύμβουλος νέων στο Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ και ως εκπαιδευτικός σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε διάφορες περιοχές στην Ελλάδα. Επιπλέον, σε συνεργασία με διάφορους φορείς, έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει προγράμματα και διαγωνισμούς για μαθητές/τριες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ενδεικτικά, θέματα των προγραμμάτων αποτέλεσαν το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, τα διακόσια χρόνια από την Επανάσταση του 1821 και η ισότητα των φύλων. Έχει συγγράψει το βιβλίο Σύγχρονη Εκπαίδευση και Ολοκαύτωμα. «Για να μη χαθεί ο άνθρωπος…» και συμμετείχε ως συντονίστρια και σχεδιάστρια στο συλλογικό έργο «Η αφήγηση του Ολοκαυτώματος μέσα από την τέχνη και την τοπική ιστορία». Τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως Συντονίστρια Εκπαίδευσης Προσφύγων σε Δομή Φιλοξενίας.

Το 2020 είχα διαβάσει το «Γκογκί-μνήμη», το πόνημα των δυο Πελοποννήσιων Ρόμηδων, του Νίκου Μπατζαλή και του αείμνηστου Κωνσταντίνου Χηνά, από τις εκδόσεις Άπαρσις. Ένα αξιόλογο πόνημα 500 περίπου σελίδων, για τη λαογραφία, την πορεία αυτής της φυλής των Ρομά στην πάροδο των χρόνων. Καταγραφή της προφορικής γλώσσας αλλά και μαρτυρίες, αφηγήσεις αυτής της πολύπαθης φυλής, που τόσο πολύ έχει παρεξηγηθεί. Μετά από τρία χρόνια, οι ίδιες εκδόσεις, ευαισθητοποιημένες στις μειονότητες αλλά και τη διαφορετικότητα, εξέδωσαν το βιβλίο της Τάνιας Αβέλλα «Εμείς τώρα, κυρία, τι είμαστε;- Ρομικές ιστορίες σ’ ένα πλάνο». Το σκίτσο του εξωφύλλου είναι λιτό αλλά ουσιαστικό και ενδεικτικό στην ανάδειξη των βασάνων του λαού αυτού, που ταλαιπωρημένος πια αφήνεται στη περιστροφή του σώματος του πάνω σε μια ρόδα κρατώντας το μαντήλι των δακρύων, χωρίς δύναμη ούτε καν να το σηκώσει. Ο τροχός του κάρου, κοινό σύμβολο του αγώνα για επιβίωση των ανθρώπων του μόχθου. Προσφορά και συμμετοχή, συνύπαρξη και αλληλεπίδραση χωρίς πολλές φορές οι συντελεστές να το συνειδητοποιούν. Ο κόσμος των Ρομά φαντάζει για τους μη Ρομά σαν να έρχεται από άλλες εποχές. Το σύνορο στη δική τους κοινωνική ζωή και των άλλων είναι αυστηρά οριοθετημένο και πολλές φορές εκατέρωθεν απαγορευτικό. Ένας κόσμος άγνωστος και συνάμα γνωστός, προσιτός και απρόσιτος. Η συγγραφέας παίρνει τον ρόλο της δασκάλας και με αφορμή την ερώτηση της μικρής μαθήτριας, που προφανώς ήταν Ρομά, ξετυλίγει όλα όσα έμαθε για τη φυλή. σε μια σχολική τάξη Με απλά λόγια τους λέει ιστορίες για τα ταξίδια τους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Ιστορίες που μεταφέρονται από στόμα σε στόμα, αφού γραπτό λόγο δεν είχαν οι Ρομά για να κοινωνήσουν την ιστορία τους. Ιστορίες από την καθημερινή ζωή τους, τα επαγγέλματα με τα οποία ασχολήθηκαν, όπως του γανωτή, του παλιατζή, του καρεκλά. Ποιος δεν άκουσε στα νηπιακά και παιδικά του χρόνια «φάε το φαγητό σου γιατί θα στο φάει ο γύφτος» ή το χειρότερο «να είσαι καλό παιδί γιατί θα σε κλέψει ο γύφτος και θα είσαι στους δρόμους»; Φόβος και τρόμος καθώς ο ρατσισμός και η άγνοια, λόγω έλλειψης πληροφόρησης, αλλά και άρνησης, κυριαρχούσαν στην κοινωνία. Τα ήθη και τα έθιμά τους, τα πανηγύρια τους στις γιορτές των Αγίων, αφού είναι γνωστή η πίστη τους στους Αγίους και την Παναγία. Οι τσιγγάνοι έζησαν πολλούς διωγμούς και ο χειρότερος όλων, στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οδηγήθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης μαζί με τους Εβραίους στους θαλάμους αερίων. Η δασκάλα, αφού εξιστορεί στα παιδιά όλη την ιστορία, στο τέλος δίνει μηνύματα όπως της αλληλεγγύης, της ενότητας, της ελπίδας; της συμφιλίωσης, της ψυχικής και κοινωνικής αντοχής. Στο σημείωμα της μας δίνει περισσότερες πληροφορίες, καθόλου κουραστικές, για το τι έχουν καταφέρει οι Ρομά ώστε να αναγνωρίζεται και να τιμάται η μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας την 2η Αυγούστου . Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένα επεξηγηματικό γλωσσάρι με λέξεις των Ρομά.

Ενδιαφέρον βρήκα το παράρτημα που έχει βάλει η συγγραφέας, με ερωτήσεις για τα παιδιά των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού και με ανάλογη προσαρμογή για εφήβους, ανακεφαλαιώνοντας τις που υπάρχει ως υπότιτλος στο εν λόγω βιβλίο. Καλοτάξιδο να είναι.

«Το μίσος είναι αρρώστια που μπορεί να σκοτώσει τον εχθρό σου, αλλά θα σκοτώσει και εσένα μαζί»

Έντι Τζάκου

Επιζήσας του Ολοκαυτώματος

Πηγή: Bookia.gr