Μπορεί κάτι ανυπότακτο να σηματοδοτήσει μια κατάθεση ψυχής; Ποιες είναι εκείνες οι συνθήκες ή οι αφορμές που λειτουργούν καταλυτικά, ώστε να δημοσιοποιηθούν, να κοινωνηθούν οι μύχιες γραμμένες σκέψεις, οι στίχοι και οι στροφές;
Η Μαρία Αποστόλου έρχεται από τους χώρους των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων και μέσα από την εργασία της, ως επί χρόνια ασχολούμενη στον τομέα της ψυχικής υγείας, να μιλήσει - σε καιρούς δύσκολους- για την ιστορία της που γίνεται ιστορίας μας, για την ανυπότακτη ιστορία που την πλήγωσε, την πάθιασε, την αναζωογόνησε, την προβλημάτισε και την έκανε, ταυτόχρονα, ικανή να τη μοιραστεί μαζί μας.
Μνήμες σε ανισόρροπες διαστάσεις,
κοντές στους θριάμβους
πελεκητές τεράστιες πέτρες στις ήττες,
αναζητούν τη δίκαια έκβαση.
Εκ των υστέρων ύστατες,
ατέρμονες
εκεί που βάφονται να μεταμορφωθούν σε υποθέσεις.
Εάν της μνήμης
διότι της ηθικής
Εάν της εκδίκησης
διότι της ατολμίας
Μνήμες παρίες
Εξέχουσες
Υπόκωφες
Στρεψόδικες
Μεταμελλημένες γριές που γύρισαν απο κοπιώδη περίπατο
Μνήμες νεάζουσες
σε άμαξες προσδοκιών
Μνήμες ...
Διαπερνάται η γραφή της από τα εσωτερικά αδιέξοδα, που με τρόπο ιδαίτερο, με λέξεις ειδικές να λειτουργούν ως σφυριά στον αναγνώστη, καταλήγει σε εσωτερική απορία και κραυγή.
Η εκδίκηση κυριαρχεί της ατολμίας και η μνήμη της ηθικής καταλήγοντας σε ένα ήρεμο εσωτερικό διάλογο. Γράφει η Μαρία Αποστόλου κλείνοντας το ποίημα «Απρόσκλητες»:
Λιτά, μονολεκτικά, δηλωτικά
Υπήρξαμε!
Θυμάμαι...
Η ποίησή της είναι κατά κύριο λόγο πολιτική. Ακόμα και οι προσωπικές στιγμές, οι αγάπες, ο έρωτας φιλτράρονται και βρίσκουν τη θέση τους στη διαρκή προσπάθεια αλλαγής του συστήματος, του κοινωνικού μοντέλου, δείχνοντας σε πολλές στιγμές τον ανυπότακτο χαρακτήρα της ίδιας της ποιήτριας.
Χαρακτηριστικό το ποίημα της με τίτλο «Κλαίουσα καρδιά»
Ύαινα η καρδιά
Πώς να δεχτεί ,
το παγωμένο χέρι της προδοσίας!
Πώς να ταπεινωθεί,
η περήφανη ψυχή μου,
σε λασπόνερα συμβιβασμών
Πώς να ορίσει,
αλλιώς το σύνορο
Αφυδατωμένη φθάνει ως την ανάγκη,
κι έπειτα στρίβει
στο μοναχικό μονοπάτι της
Κλαίουσα και οδυρόμενη ,
αλλά ποτέ υποκύπτουσα
Τα μαντάτα της αυγής μιλούν για ήττα
Όμως εσύ ξέρεις…
Έχοντας για χρόνια συμπορευτεί με την Μαρία Αποστόλου πέρα από τη λογοτεχνική της υπόσταση αντιλαμβάνομαι την επίδραση που είχαν σε αυτή τα παλαιότερα αλλά, κυρίως, τα πρόσφατα πολιτικά γεγονότα. Φαίνεται στη γραφή της η αγωνία, το παράπονο, η ματαίωση των ελπίδων και των προσδοκιών και ταυτόχρονα, η δική της αξιοπρεπής στάση, η στάση σεβασμού που έχει επιλέξει.
Γράφει, χαρακτηριστικά, στο ποίημα με τίτλο «Αγωνία ζωής»
Τα σταυροδρόμια μπερδεύτηκαν
Κουλουριάστηκαν σε συρματόσχοινα οι λεωφόροι
αγχόνες έτοιμες,
να διαλαλήσουν το τέλειο έγκλημά
Πού πάμε;
Η Μαρία Αποστόλου ξεκινά μέσα από την πρώτη της συλλογή, σε ένα εξαιρετικό ποιοτικά βιβλίο των εκδόσεων Άπαρσις, ένα μακρύ ταξίδι στα ποιητικά δρώμενα του τόπου.
Καλοτάξιδη από καρδιάς η συλλογή!
* Η Κατερίνα Θανοπούλου είναι εκπαιδευτικός/ ποιήτρια και πρωην Αντιπεριφερειάρχης
