Ομιλία Άλκηστις Αμαλία Τούντα στην παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Μαρίνας Σπηλιωτοπούλου "Απνευστί"

Καλως ορίζω κι εγώ  με την σειρά μου την παρέα, ως πρώτη λαλήσασα θα είμαι σύντομη ώστε να αφήσω χώρο στις -σαφώς - καλύτερες ομιλίες που έπονται. Ήρθαμε εδώ για να περάσουμε καλά δεν ήξερα ότι όλοι θα ήταν υπερταλαντούχοι καλλιτέχνες ή έχοντες σχεδόν phd στις βιβλιοπαρουσιάσεις -ΔΕΝ ΜΕ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕ ΚΑΝΕΙΣ. 

 Ευχαριστούμε που μας τιμάτε με την παρουσία σας και που τιμάτε το έργο για το οποίο θα μιλήσουμε σήμερα, το αγαπημένο μας ‘’Απνευστί’’. Εκδοθέν από τον δεκέμβριο του 2020, το βιβλίο έχει αγαπηθεί πολύ και έχει βρει ήδη σπίτια σε όλη την ελλάδα. Παράδοξη σχετικά ,λοιπόν, η σημερινή παρουσίαση καθώς θα μιλήσουμε για ένα έργο που έχει δοκιμαστεί, έχει ξεστρατήσει από την μαμά του και έχει πάρει ήδη δική του υπόσταση, μέσω των εκατοντάδων αναγνωστών του. Και είμαι εδώ σήμερα , να μαρτυρήσω την επίδραση που έχει αυτή η ποίηση, από τις πιο αληθινές που έχω αντικρίσει. 

Πάνε τέσσερα χρόνια και παραπάνω από τότε που δάνεισα στην Μαρίνα την συλλογή με τα άπαντα της Γώγου. Δεν μου την επέστρεψε ποτέ. Άλλωστε, ό,τι και να έκανα ποτέ δεν θα καταλάβαινα την ποίηση όπως την καταλαβαίνει η μαρίνα. Όπως την νιώθει στα κόκαλά της, όπως πολλές φορές μου είπε πως είναι ανάγκη της.  

Το απνευστί για μένα είναι ένα έργο που διαχέεται από το πνεύμα της συγγραφέως του. Η Μαρίνα Σπηλιωτοπούλου, το γιασεμάκι, βρίσκεται σε κάθε μόριο αυτής της εκτύπωσης, στις ίνες του χάρτου. Διαβάζοντας τα κείμενα,  η ορμητική, αμετανοήτη, ακώλυτη έκφραση σε εγγύζει τόσο άμεσα, που μερικές φορές σε εγγύζει απειλητικά. Η παρούσα συγγραφέας δεν κράτησε τίποτα για την εαυτή της, έβαλε τα πάντα στην τέχνη της. Μια τέχνη γροθιά, που δεν απασχολείται με το κάλλος, με εξιστόρηση, με κανέναν κλασικισμο. Η τέχνη αυτή είναι για εμάς, είναι ακατάληπτη αν δεν ήσουν εκεί όταν συνέβη και παράλληλα είναι βαθιά κατανοητή από το καθένα, διότι είναι ανθρώπινη. Και για τον άνθρωπο που συνυφαίνεται με αυτό το έργο έχω να πω: είναι τιμή, να βλέπεις από τόσο κοντά την εκρηκτική γέννηση μιας αγάπης. Σε είδα να ερωτεύεσαι την τέχνη σου και να μάχεσαι για αυτήν, όσο σε είδα να μάχεσαι και για αυτήν την ζωή, για την επόμενη φορά που θα δούμε όλες μαζί την θάλασσα. Θα μάχομαι κι εγώ για κάθε επόμενό σου ποίημα διότι γνωρίζω την αξία που υπάρχει στο έργο σου. 

Και αυτό γιατί το Απνευστί μέσα του φέρει μια εκκωφαντική φωνή της γενιάς μου. Αν το ξεφυλλίσεις θα δεις πως το κόνσεπτ είναι , μια απέραντη λίστα. Και η συγγραφέας είναι (γαμημένα) καλή σε αυτό-στις λίστες. Αναφέρομαι στα εκτεταμένα ασύνδετα σχήματα που επί το πλείστον είναι συνειρμικά. Είναι προφανώς χαρακτηριστικό του μέσου, της ποίησης δηλαδή , ρωτώντας όμως την συγγραφέα πως συνθέτει τέτοια σχήματα μου είπε το εξής απλό: ‘’ κλείνω τα μάτια μου και σκέφτομαι πολλά πράγματα που συνδέονται’’. Χαίρω πολύ δηλαδή. Την σκέφτομαι να κάνει άπειρες λίστες. Αναρωτιέμαι ποιες φράσεις κόπηκαν στο κάστινγκ. Την βλέπω να κάνει λίστα ‘’τί πάει σκατά στον κόσμο’’ και αντί για bulletpoints να βάζει το ‘’ΓΑΜΩ’’ (ΣΕΛ.31). Μα δεν την πιστεύω, δεν έκλεισε απλά τα μάτια, δεν ήταν αυτόματη γραφή, δεν πρόκειται για απλούς συνειρμους. Πρόκειται για ενδελεχή παρατήρηση. Όταν λέει  

Γαμώ τους ψυχιάτρους που το παίζουν παναγίες 
Γαμώ τις παρατηρήσεις 
Γαμώ τον έλεγχο 
...την κριτική, τα επικριτικά βλέμματα, αυτους που έδεσαν την Αθηνά. 

Εγώ ξέρω πως η ποιήτρια μια συγκεκριμένη μέρα έλαβε ένα βλέμμα. Και το αποθήκευσε σε ένα καμαράκι του μυαλού της. Και το διύλισε σε χίλια κομμάτια. Και κατάλαβε πολλά περισσότερα σε μια στιγμή ενός βλέμματος από ό,τι άλλοι σε όλοι τους την ζωή. 

Εδώ θέλω να σας πω πώς πρωτογνώρισα αυτό το ασύνδετο σχήμα, και είπα να φέρω κάτι εξκλούσιβ, ώστε και να μην κάνω σπόιλ το βιβλίο και τις επόμενες παρουσιάσεις αλλά και να παρουσιάσω αυτό το καίριο χαρακτηριστικό του στυλ γραφής. Αν ποτέ βγουν τα ανέκδοτα ποιήματα θα έχετε να πείτε ότι το ακούσατε πρώτοι εδώ. 

90 λεξεις για το καλοκαιρι  

Χωριο  

Αλατι  

Ιδρωτας 

 Κοτσος  

Αερας //σκορπιεςεφημεριδες// Γιασεμι 

 Τζιν μπουφαν 

 Ερωτας  

Μπλε  

Αουταν 

 Υπνος  

Αυγουστος 

 Ηλιος // 

στραμπουληγμαματιων//  

Καρπουζι 

 Σκασμεναχειλη  

Φιλι  

Κλαμα 

 Παροδικο 

 Παγωτομηχανης  

Σαγιοναρα  

Τζιτζικια  

Κουφοβραση  

Ανεμιστηρας 

 Ακουστικα  

Φρεντοεσπρεσοσκετο  

Ανατολη  

Βασιλικος  

Καμμενα τοστ 

 Συναυλια  

Παρεα 

 Αλκοολ  

Εξωστρεφεια  

Αφετηρια 

 Κληματαρια 

 Φορεματα  

Ελευθερια  

Ξενυχτι  

Προορισμος  

Τζατζικι  

Γελια 

 Παραλιακοςδρομος  

Αντηλιακο  

Γρανιτα  

Λιμανι  

Βροχηαστεριων  

Νυχτολουλουδο 

 Φεγγαρι 

 Σκοταδι  

Σιωπη  

Ανακωχη 

 Λεβαντα  

Ψεματα 

 Υγρασια 

 Ταχυπαλμια  

Ζαναξ  

Λεωφορειο  

Κορμια  

Παλμος 

 Χορος  

Πορτοκαλι  

Δυση  

Φωτια  

Αγκαλια  

Ταρατσα 

Μου λειπεις  

Δε χανομαστε -αλλαχανομαστε-  

Μαλακας  

Πιασμεναχερια  

Μπλεγμεναχερια  

Μπερδεμενασωματα 

Το καλοκαίρι του ‘18 ήταν αυτό , και αυτές λέξεις πέτυχαν τον σκοπό τους, το συμπύκνωσαν. Δεν είναι λίγο σαν να έχουμε πάει όλοι μαζί για διακοπές; Τί ωραία παρέα. 

(…) 

Η παρούσα ποιήτρια  θα μιλήσει μόνο σε ά ή β πρόσωπο. Θα σε ρωτήσει αν ακούς, θα πει μονο για εμάς , και εσάς, δεν θα ασχοληθεί με αυτούς. Θα μας ζητήσει να κοιτάξουμε και λίγο τα μούτρα μας, όπως τα κοίταξε κι εκείνη , θα μας πάρει στην μεριά της και συνωμοτικά θα γράψει ‘’Ξέρεις για ποιο κόκκινο λέω, το δικό μας’’. Δεν θα σου δώσει επιλογή, θα έχετε πλέον ινσαινττζοόυκς, και κοινές εμπειρίες γιατί ξέρεις πως έγραψε ζήσε λίγο στους τοίχους της, και σε λίγο θα την μάθεις ακόμα πιο καλά. Θα ξέρεις άμα βγήκε γυμνή στο μπαλκόνι, πότε είχε δικαστήριο, τί φαϊ της έφτιαχνε η μητέρα της μικρή. Δεν θα βγεις αλώβητη από την επαφή σου με τα γραπτά αυτά, είναι προσωπικά όσο δεν πάει γιατί τα έγραψε το πιο θαρραλέο κορίτσι. Αυτή που δεν σου αφήνει επιλογή από το να είσαι κι εσύ τόσο θαρραλέα. Και δεν εκφράζω κάτι θεωρητικό λέγοντας αυτό. Το γνωρίζω πολύ καλά. Διότι έχω γίνει μάρτυρας αλλεπάλληλων ‘’ με ενέπνευσες να εκθέσω και εγώ τα γραπτά μου’’ με αφορμη το απνευστι.  

Είναι η ποιήτρια της γενιάς μου ή έστω είναι ο άνθρωπος που μπόρεσε να εκφράσει την εποχή αυτή για ένα κορίτσι σαν κι εμάς. 

Γιατί δεν άφησε σπιθαμή της Αθήνας απερπάτητη.  

Γιατί μαζί στρώσαμε δρόμους ολόκληρους με τα αποτσίγαρά μας, που τους ψιθυρίσαμε αποσπάσματα από την νιότη μας.  

Γιατί έχει κλάψει όσες φορές εχει γελάσει και έχει ερωτευτεί χίλιες φορές.  

Γιατί ήδη τα πόδια μας είναι κουρασμένα, πονεμένα από βόλτες και τρέξιμο, γυρνώντας στο σπίτι το βράδυ.  

Γιατί δεν ξέρω άνθρωπο που νιώθει πιο έντονα, άνθρωπο πιο φτιαγμένο για την τέχνη. 

 Μέχρι το επόμενο βιβλίο, μέχρι την επόμενη φορά που θα δούμε την θάλασσα, Θα φωνάζουμε τα ποιήματά σου με μια ανάσα, ΑΠΝΕΥΣΤΙ. 

Άλκηστις - Αμαλία Τούντα- Εικαστικός/Προπτυχιακή φοιτήτρια νομικής ΑΠΘ