Συγγραφέας του βιβλίου «Το χιόνι στα δόντια μου» – Εκδόσεις Άπαρσις
Ένα βιβλίο αφιερωμένο σε όλους τους νέους που χάθηκαν παράλογα και βίαια, έγραψε ο Δημήτρης Φούτσιας. Δε μας είναι άγνωστος ο έφηβος ήρωάς του. Είναι ένας από εκείνους που η κοινωνία γύρω του δυσκολεύεται να δεχτεί τη διαφορετικότητά του και προσπαθεί να τον βάλει σε ένα καλούπι. Eκείνος, όμως, αντιδράει με όλη την ορμή της νεανικότητας του… Ο Νέστορας ένα χειμωνιάτικο βράδυ «πέφτει νεκρός και ύστερα το χιόνι τον καλύπτει». Επιστρέφει όμως για να πάρει απαντήσεις που οφείλει η ίδια η κοινωνία να του δώσει. Όπως λέει στο Vivlio-life ο συγγραφέας «Έτσι μεταφυσικά ξεκινάει αυτό το έργο. Η αναβίωση των καταιγιστικών γεγονότων της τελευταίας ημέρας της ζωής του και η αλληλεπίδραση του με τους υπόλοιπους ήρωες θα είναι και μια πορεία προς τη λύτρωση του».
- Επιλέξατε έναν ιδιαίτερο τίτλο για το βιβλίο σας. Ποια σκέψη κρύβεται πίσω από την επιλογή του;
Ο τίτλος είναι κάπως ποιητικός. Εννοώντας πως από τη μία δε θα ήθελα να τον εξηγήσω μιας και με πήγε κάτι το ασυνείδητο σε αυτό τον τίτλο που όμως επιφέρει και πολλούς συνειρμούς. Έχω μια λογική απάντηση όμως θα προτιμήσω να αφήσω ο καθένας να φανταστεί τη δική του εκδοχή διαβάζοντας το έργο ή βλέποντας το σύντομα εύχομαι στη σκηνή. Εξάλλου το έργο έχει να κάνει με έναν έφηβο που πέφτει νεκρός και ύστερα το χιόνι τον καλύπτει. - Η ιστορία του Νέστορα δε μας είναι άγνωστη. «Μια χειμωνιάτικη νύχτα πέφτει θύμα άγριου ξυλοδαρμού από τρεις άγνωστους άντρες με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του», διαβάζουμε και η σκέψη μας πάει σε δυσάρεστα γεγονότα που βιώσαμε. Μιλήστε μας για τον ήρωά σας.
Ο Νέστορας είναι ένας έφηβος πριν το σκαλοπάτι της ενηλικίωσης. Έχει όλα τα άγχη αλλά και τα όνειρα που έχει ένας νέος της εποχή μας. Ίσως βέβαια λίγα παραπάνω μιας και φαίνεται ότι ο κόσμος γύρω του δυσκολεύεται να δεχτεί τη διαφορετικότητά του όσο και ανοχή να δείχνουν. Από το ροζ φούτερ που φοράει, το αγαπημένο του χρώμα μέχρι ότι του αρέσει να βάφει τα μάτια του και τα νύχια του. Η κοινωνία προσπαθεί να τον βάλει σε ένα καλούπι και αυτός αντιδράει με όλη την ορμή της νεανικότητας του και όπως προστάζει να είναι κάθε νέος που χρειάζεται να καταποντίζει οπισθοδρομικά βάραθρα. Ο Νέστορας θα χάσει τη ζωή του από ένα άγριο ξυλοδαρμό ένα χειμωνιάτικο βράδυ και έτσι ανατρεπτικά ξεκινάει η ιστορία μας. Ο Νέστορας επιστρέφει για να πάρει απαντήσεις που οφείλει η ίδια η κοινωνία να του δώσει. Ναι μας θυμίζει η ιστορία πολλά δυσάρεστα γεγονότα γι’ αυτό το έργο είναι αφιερωμένο σε όλα εκείνα τα παιδιά – νέους που χάθηκαν έτσι παράλογα και βίαια. - «Τις επόμενες ημέρες τα μέσα μαζικής ενημέρωσης βρίθουν από
ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αν ήταν ομοφοβικό έγκλημα ή όχι». Θα επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες αυτές μέχρι τον επίλογο;
Χωρίς να θέλω να προδώσω πολλά θα πω ότι ναι το έργο αφορά ένα ομοφοβικό έγκλημα. Το βιώσαμε και εδώ με τον Ζακ Κωστόπουλο αλλά και από την εποχή του Βαγγέλη Γιακουμάκη και τον εκφοβισμό που υπέστη. Στο έργο τα μέσα ενημέρωσης έχουν διαστρεβλώσει τι είναι αλήθεια ή όχι και ο Νέστορας επιστρέφει για να αναβιώσει αυτό το γεγονός. Γιατί όσο επώδυνο και αν είναι να το ξαναζήσει η αποκάλυψη της αλήθειας έχει μεγαλύτερη αξία γι’ αυτόν. Έτσι ο Νέστορας παρακολουθεί μαζί μας ξανά την τελευταία ημέρα της ζωής του και αφήνει εμάς ως παρατηρητές να βγάλουμε οποιαδήποτε συμπεράσματα. - «Ο Νέστορας όμως είναι ακόμη κάπου εκεί και για να διαπιστώσει τι ακριβώς έγινε, επιστρέφει στην τελευταία ημέρα της ζωής του». Δώστε μας κάποια στοιχεία αυτής της «επιστροφής».
Κάτι τυχαίο που έγινε και συνάμα μαγικό είναι ότι επέλεξα για όνομα του ήρωα το Νέστορα χωρίς να ξέρω τι σημαίνει ετυμολογικά. Βγαίνει από το νέομαι δηλαδή έρχομαι επιστρέφω. Από εκεί βγαίνει και ο νόστος. Αυτός που επιστρέφει δηλαδή από μακριά. Και έτσι ξεκινάει η ιστορία του Νέστορα, στον αρχικό μονόλογό του λέει πως επιστρέφει από το φως, σα να μην είναι έτοιμος δηλαδή για το ταξίδι χωρίς επιστροφή. Κάτι τον στοιχειώνει γιατί έχει αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς με τον εδώ κόσμο. Έτσι μεταφυσικά ξεκινάει αυτό το έργο. Η αναβίωση των καταιγιστικών γεγονότων της τελευταίας ημέρας της ζωής του και η αλληλεπίδραση του με τους υπόλοιπους ήρωες θα είναι και μια πορεία προς τη λύτρωση του. Είναι για εμένα μια προσπάθεια να δοθεί μια φωνή σε όλα εκείνα τα παιδιά που χάθηκαν. Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε ως εξιλέωση ως κοινωνία. Να τους δώσουμε την “λύτρωση” που τους οφείλουμε συλλογικά έστω και τώρα. - «Το χιόνι στα δόντια μου» ήταν ένα από τα έξι πρωτότυπα έργα νέων δημιουργών, που ανέδειξε το “OUTREACH PROJECT”. Μιλήστε μας για τη διοργάνωση.
Ναι είναι σημαντικός να υπάρχουν τέτοιοι θεσμοί όπως το The Outreach Project (το οποίο συνεχίζει ακάθεκτο και φέτος και εύχομαι για πολλά χρόνια ακόμη) που δίνουν την ευκαιρία σε μας τους συγγραφείς να γράφουμε, ιδίως στον χώρο του σύγχρονου ελληνικού θεατρικού έργου που δεν υπάρχουν πολλοί διέξοδοι για τους δημιουργούς. Το έργο ήταν στα έξι που επιλέχθηκε για να ακολουθήσουμε ένα δημιουργικό εργαστήρι πάνω στην ιδέα μας και να την εξελίξουμε. Εγώ είχα την ευτυχία να συνεργαστώ με τη συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιό Σοφία Καψούρου που αμέσως βρήκαμε κοινούς κώδικες και σημεία αναφοράς. Στη συνέχεια έγινε μια παρουσίαση σε αναλόγιο σε δική μου σκηνοθεσία όπου το έργο παρουσιάστηκε μπροστά στο κοινό στο θέατρο Vault όπου και διακρίθηκε ύστερα από ψηφοφορία κοινού και κριτικής επιτροπής. Τον Μάιο στο πλαίσιο της βράβευσης παρουσιάστηκε ως σκηνοθετημένο αναλόγιο από τη διακεκριμένη σκηνοθέτη Κατερίνα Πολυχρονοπούλου, άλλη μια ευτυχής συνάντηση η γνωριμία μαζί της που αγκάλιασε αμέσως το έργο και το απέδωσε με ιδιαίτερη ευαισθησία στη σκηνή. Τέλος είχα τη χαρά μέσα στον Αύγουστο να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Άπαρσις. - Στόχος της πρωτοβουλίας, ήταν η «υποστήριξη της σύγχρονης θεατρικής γραφής, μέσα από έργα που πραγματεύονταν την έννοια της ατομικής ταυτότητας, της ετερότητας, της συμπερίληψης και της αποδοχής της διαφορετικότητας ως κοινωνική αξία και διαχρονική πρόκληση». Είναι η πρόταση αυτή το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στο κοινό;
Δεν ξέρω τι θέλω να περάσω στο κοινό. Αυτό που ξέρω είναι ότι γράφω για ό,τι συγκινεί εμένα. Το οποίο το κινεί μια εσωτερική ανάγκη μου για μια συνομιλία με τον κόσμο και να ανοίξει ένας δημιουργικός διάλογος. Σίγουρα την εποχή μας έχουμε ανάγκη για περισσότερη συμπεριληπτικότητα και ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για όλους. Δε γίνεται ο κόσμος και η πραγματικότητα να καθορίζεται από μια ομάδα ανθρώπων. Χρειάζεται όλοι μαζί να πάμε ένα βήμα μπροστά αφήνοντας όλα τα κακώς κείμενα μιας πατριαρχίας που μας ρήμαξε κυριολεκτικώς και να αγκαλιάσουμε χωρίς φόβο το νέο. Ό,τι επιφέρει αυτό. - Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες που βρίσκουν μεγάλη ανταπόκριση στις θεατρικές αίθουσες πιστεύετε πως λειτουργούν ενθαρρυντικά προς τους νέους δημιουργούς ώστε να καταπιάνονται με έργα με κοινωνικές προεκτάσεις;
Ναι απολύτως ενθαρρυντικά για εμάς τους συγγραφείς. Και η πολιτεία οφείλει να στηρίζει τους συγγραφείς να καταπιάνονται με τέτοια θέματα και να προάγει αυτούς τους θεσμούς και να τους πολλαπλασιάσει. - Είναι αρκετοί εκείνοι που πιστεύουν πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική πρόοδος στη στάση μας απέναντι στα άτομα με κάθε είδους διαφορετικότητα. Συμφωνείτε ή έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας;
Ναι υπάρχει εξέλιξη τα τελευταία χρόνια. Έχουμε όμως πιστεύω δρόμο μπροστά μας ώστε ο σεβασμός της διαφορετικότητας του καθενός να μεταβολιστεί ουσιαστικά μέσα μας και να μην είναι μια μόδα ή καμπάνια που έχει εμπορευματοποιηθεί από ένα σύστημα για άλλους λόγους. Και αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε στα σχολεία και τι διδάσκονται τα παιδιά, αν η ψυχολογία, η σεξουαλική αγωγή, η ενσυναίσθηση, οι τέχνες είναι βασικά μαθήματα. Αν δεν αρχίσει η εκπαίδευση από εκεί πως μπορούμε να μιλάμε για έναν κόσμο με ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για όλους; Τότε μόνο θα μπορούμε να λέμε ότι έχουμε κάνει ουσιαστική πρόοδο. - «Ο Δημήτρης Φούτσιας κρατάει νυστέρι και οινόπνευμα… Οι ευγενείς
σκοτώνονται πρώτοι. Αλλά είναι αυτοί που κάνουν τα λόγια έργα», γράφει η διακεκριμένη θεατρική συγγραφέας και σκηνοθέτης Σοφία Καψούρου. Συμφωνείτε με τα λόγια της;
Όταν γνώρισα τη Σοφία είχα την αίσθηση ότι συνάντησα έναν άνθρωπο που είναι φτιαγμένος από τα ίδια υλικά με εμένα. Και η συγγένεια αυτή είναι μεγάλη χαρά όταν συμβαίνει στον χώρο του θεάτρου. Όπως το ερμηνεύω εγώ, όπου ευγενείς βάλτε τους ιδεαλιστές και κάθε άνθρωπο που μοχθεί και πασχίζει για τα ιδανικά του. Επίσης η ευγένεια κρύβει πολλές φορές και μια αθωότητα, τρυφερότητα θα έλεγα. Ο τρόπος που αντικρίζεις τη ζωή, η ευαισθησία σου αλλά και η πίστη σου για τα όνειρά σου, χωρίς να έχεις διαβρωθεί από ένα σύστημα ή μια ματαίωση. Ναι αυτοί θα πέσουν πρώτοι στη μάχη δε θα κρυφτούν αλλά θα βγουν στην πρώτη γραμμή για να υπερασπιστούν τα πιστεύω τους. Και έτσι η κοινωνία μας προχωρά και εξελίσσεται δυστυχώς. Χάρη στους ευγενείς. Και κάτι τελευταίο η ευγένεια τη σημερινή εποχή μας αποτελεί από μόνη της μια επανάσταση δε νομίζετε; - Γράφει επίσης: «Είναι οι πρώτοι που θα εγκαταλειφθούν και οι τελευταίοι που θα εγκαταλείψουν». Προφανώς και έχει τους λόγους της που το έγραψε. Θέλετε να μας μιλήσετε γι αυτούς;
Αυτό που σκέφτομαι είναι ότι έχει να κάνει με την ορμή, την αθωότητα της νεότητας, το όταν όλα ακόμα είναι πρωτόγνωρα στη ζωή σου και βουτάς στα βαθειά και δίνεσαι πριν η ίδια η ζωή σε προσγειώσει. Επίσης στη συνέχεια της ζωής έχει να κάνει με το αίσθημα της ευθύνης της ενηλικίωσης. Νομίζω είναι μια ολόκληρη διεργασία με τον ίδιο μας τον εαυτό και τη στάση μας, τις αξίες μας, την ευθύνη προς εμάς και προς τους άλλους. Ο άνθρωπος που έχει την ευθύνη του εαυτού του, των πράξεων του και είναι ευγενής, ένα όν με ενσυναίσθηση δηλαδή θα μείνει γιατί κατανοεί ή θα φύγει όταν πρέπει χωρίς όμως να εγκαταλείψει. Είμαι ευγνώμων που η Σοφία έπιασε το πνεύμα αυτού του βιβλίου και το μετέφερε στον πρόλογό του τόσο όμορφα.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
“Όχι, εγώ δεν κάνω σκέιτ, όπως δεν είμαι στρέιτ. Όχι, ότι έχει σχέση το να είσαι στρέιτ με το να κάνεις σκέιτ, αλλά ο φίλος μου ο Ντίνος είναι , πωρωμένος με αυτά”.
Ο Νέστορας, δεκαεπτά χρόνων, μια χειμωνιάτικη νύχτα πέφτει θύμα άγριου ξυλοδαρμού από τρεις άγνωστους άντρες με αποτέλεσμα να χάσει την ζωή του. Τις επόμενες ημέρες τα μέσα μαζικής ενημέρωσης βρίθουν από ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αν ήταν ομοφοβικό έγκλημα ή όχι. Ο Νέστορας όμως είναι ακόμη κάπου εκεί και για να διαπιστώσει τι ακριβώς έγινε, επιστρέφει στην τελευταία ημέρα της ζωής του.
Σοφία Καψούρου
Βιογραφικό
Ο Δημήτρης Φούτσιας γεννήθηκε στην Αθήνα όπου ζει και εργάζεται ως κειμενογράφος. Δραστηριοποιείται ενεργά με το θέατρο ως συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός από το 2009. Σπούδασε τηλεπληροφορική και ύστερα εκπαιδεύτηκε στο θέατρο και στον κινηματογράφο σε ελεύθερα εργαστήρια. Έχει εκπαιδευτεί στο play back theater στην εταιρεία PlaybackΨ και συμμετείχε στο 1ο στούντιο θεατρικής γραφής του Εθνικού θεάτρου. Επίσης έχει παρακολουθήσει τα εργαστήρια γραφής (θεάτρου – μυθιστορήματος) του κέντρου ελληνικών σπουδών του Χάρβαρντ στο Ναύπλιο και έχει τελειώσει το διετές εργαστήριο ποίησης του ιδρύματος Τάκης Σινόπουλος. Επίσης ασχολείται με το σενάριο και έχει γράψει σενάρια για μικρούς μήκους ταινιών. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της θεατρικής ομάδας Plasters όπου και σκηνοθέτησε τρία έργα του, «Ριγκολιός το ταξίδι μιας ρίγας» (Παραμυθίας, 2014 – 16), «Patroclus’s Anatomy» (Bios -14η ημέρα, 2016), «Ευχαριστήριος Λόγος» (Εμπρός, 2017). Έχει υπάρχει βοηθός σκηνοθέτης στο θέατρο Τέχνης στην παράσταση «Αγαμέμνονας, Αισχύλος/Ευριπίδης» σε μουσική Γ. Κουμεντάκη (2018). Το θεατρικό του έργο «Ο ουρανός κατακούτελα» έχει δημοσιευθεί στο σάιτ των Ελληνικών σπουδών του Χάρβαρντ στο Ναύπλιο (2018). Το θεατρικό του έργο «Meatball» (2019) βραβεύτηκε στο εργαστήριο νέων θεατρικών συγγραφέων (ΕΝΘΕΣΥ) και παρουσιάστηκε στην κεντρική σκηνή του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης σε σκηνοθεσία Γιώργου Λύρα. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε στο θέατρο Αλίκη (2020) στη ανανεωμένη του εκδοχή και μεταδόθηκε από τα κανάλια της NOVA. Το θεατρικό του έργο, «Το χιόνι στα δόντια μου» βραβεύτηκε στο πλαίσιο του «The Outreach Project» για νέες θεατρικές φωνές υπέρ της αποδοχής της διαφορετικότητας και παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2022 στο θέατρο Vault ως σκηνοθετημένο αναλόγιο από την Κατερίνα Πολυχρονοπούλου. Τα θεατρικά του έργα «Meatball» και «Το χιόνι στα δόντια μου» κυκλοφορούν από την Κάπα εκδοτική και τις εκδόσεις Άπαρσις αντιστοίχως. Τα θεατρικά του έργα έχουν παρουσιαστεί σε διάφορες θεατρικές σκηνές (Επί Κολωνό, Παραμυθίας, Εμπρός, Σφενδόνη, Bios Main, 14η ημέρα, Μπιμπ, Βρυσάκι, θέατρο Αλίκη, κ.α.).
