ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

Ζούμε σε μια περίοδο αλλεπάλληλων και ανεπίλυτων κρίσεων που οδηγούν τόσο σε αποσύνθεση θεσμών και δομών, όσο και σε πιο βαθιά κρίση επιστημονικού υποδείγματος, πολιτισμού, αξιών και τρόπου ζωής.
Την οικονομική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο διαδέχθηκε η υγειονομική κρίση με την πανδημία, ενώ, κατόπιν ήρθε στο προσκήνιο η οικολογική κρίση, η προσφυγική κρίση και τέλος ο πόλεμος με την ενεργειακή κρίση. Σε αυτή τη δυναμική της κρισιακής συνθήκης τα διαφορετικά επίπεδα των κρίσεων αποτελούν τους επάλληλους κρίκους στην αλυσίδα της γενικευμένης αποσταθεροποίησης του κόσμου.
Μέσα στο πλαίσιο αυτής της συγκυρίας το βιβλίο αυτό καταρχάς αποτελεί μια προσπάθεια ενεργητικής αντίστασης και αμφισβήτησης απέναντι στο κυρίαρχο μεταμοντέρνο ισοπεδωτικό μοτίβο του «όλα επιτρέπονται» («Everything goes»).
Στο βιβλίο αυτό, για πρώτη φορά, καταγράφεται με ολιστικό τρόπο το κοινωνικό φαινόμενο των ναρκωτικών και της τοξικοεξάρτησης. Περιγράφεται η φιλοσοφία και μεθοδολογία των βασικών και δημόσιων προγραμμάτων απεξάρτησης, συντήρησης και υποκατάστασης, καθώς επίσης και η εξελικτική δυναμική και πορεία των Κέντρων Πρόληψης, που έχουν την δική τους προσέγγιση, φιλοσοφία και μεθοδολογία, καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν από το έλλειμμα της θεσμικής τους αναγνώρισης.
Τίθεται σαν βασικός στόχος της Πρόληψης η Προαγωγή του Νοήματος Ζωής και προτείνεται μια Ολιστική, Ανθρωποκεντρική και Οικοσυστημική δυναμική προσέγγιση, ως προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των διαφόρων ειδών και τύπων εξαρτήσεων.
Έτσι το βιβλίο αυτό είναι, ταυτόχρονα, και ένα πρακτικό εγχειρίδιο χρήσης για τους ενδιαφερόμενους κοινωνικούς επιστήμονες, (κοινωνιολόγους, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχιάτρους, στελέχη πρόληψης) αλλά και φοιτητές στο πεδίο της Πρόληψης των εξαρτήσεων, της Απεξάρτησης από τις ψυχοδραστικές ουσίες και της Κοινωνικής Επανένταξης. 

Πού μπορώ να το βρω;

«Πρέπει να αλλάξουμε». Να μία φράση που μάλλον έχει ειπωθεί από τους περισσότερους Έλληνες. Το βιβλίο δείχνει έναν τρόπο και προτείνει μία διαφορετική κοινωνικο-πολιτική προσέγγιση για να αναμορφώσουμε τη ζωή μας διά σχεδιασμένων διεργασιών. Βασίζεται στη διάγνωση ότι οι χρόνιες παθογένειες της κοινωνίας μας οφείλονται κυρίως σε αντιλήψεις και νοοτροπίες που συνδιαμόρφωσαν την προβληματική πολιτική και τη στρεβλή οικονομική λειτουργία. Παρότι αυτή η προσέγγιση συχνά δεν συναντάται στη βιβλιογραφία, ωστόσο δεν είναι και η κύρια ιδιαιτερότητα του βιβλίου. Σχεδιάστηκαν και προτάθηκαν καινοτόμες λύσεις: Η Βουλή της Κοινωνίας των Πολιτών και το Μανιφέστο των Κοινωνιστών. Δύο μηχανισμοί που μπορούν οδηγήσουν στον ειρηνικό κοινωνιακό μετασχηματισμό, πέρα από τα ιδεολογικο-πολιτικά πρίσματα που έχουμε συνηθίσει να σκεφτόμαστε. Καινοτομική είναι και η μέθοδος της συγγραφής, καθώς εννέα πρόσωπα από διαφορετικές επιστημονικές και ιδεολογικές αφετηρίες διατύπωσαν απόψεις και παρατηρήσεις. Βάσει αυτών σχεδιάστηκε η δομή και το περιεχόμενο του βιβλίου. Όταν οι τρόποι που έχουμε συνηθίσει να σκεφτόμαστε δεν προσφέρουν λύσεις, μήπως χρειάζεται να εξετάσουμε και κάποιους διαφορετικούς;

Πού μπορώ να το βρω;

Πού μπορώ να το βρω;

 - Κριτική της Μάγδας Παπαδημητρίου-Σαμοθράκης

 - Ο Χρήστος Ποζίδης μιλάει για το βιβλίο στην εκπομπή "Ντάμες Σπαθί" - Αθήνα 9,84

- Κριτική για το βιβλίο από τον Αθανάσιο Δημ. Οικονόμου - Συγγραφέα, μεταφραστή

Ο Λεωνίδας Χαζίρογλου, ψυχολόγος στο δημόσιο σύστημα υγείας και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην Ηθική, ιχνηλατεί με το παρόν βιβλίο τη δυνατότητα μιας βιώσιμης και πρακτικά εφαρμόσιμης θεωρίας περί της ηθικής υπόστασης των μη ανθρώπινων έμβιων όντων - ένα ζήτημα δύσκολο και ελάχιστα καλυμμένο στην ελληνική βιβλιογραφία.

Όπως τονίζει, οι περισσότερες έως τώρα προσεγγίσεις (αν όχι όλες) φαίνονται εκ πρώτης όψεως ελκυστικές και πολλά υποσχόμενες. Ενδελεχής μελέτη τους, ωστόσο, τις καθιστά δυσλειτουργικές στην υλοποίηση και εφαρμογή τους, καθώς τα πλεονεκτήματα της μιας συνιστούν μειονεκτήματα της άλλης.

Το γεγονός ότι δεν μπορούμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα λογικά, δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι πρέπει να μένουμε άπραγοι. Πρέπει να διαλέξουμε, έχοντας επίγνωση ότι διαλέγουμε τρόπον τινά αυθαίρετα, δηλαδή όχι καθολικά και ούτε απολύτως ορθολογικά. Διότι το ζήτημα, τελικά, δεν είναι εάν τα ζώα έχουν ηθικά δικαιώματα, καθώς τα ίδια δεν μπορούν να προχωρήσουν στην άσκηση των δικαιωμάτων αυτών. Το ερώτημα που τίθεται, είναι εάν ο κοινωνικός άνθρωπος είναι διατεθειμένος να εφαρμόσει τις όποιες ηθικές υποχρεώσεις υπάρχουν απέναντί τους.

Πού μπορώ να το βρω;

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΜΕΡΟΣ Α: Βασικές έννοιες και ορισμοί. Ιστορική αναδρομή

Α.1: Ηθική και περιβαλλοντική ηθική

1. Ορισμός της ηθικής

2. Η περιβαλλοντική ηθική

Α.2: Σύντομη ιστορική αναδρομή

1. Η σκέψη στην ελληνική αρχαιότητα

2. Στοιχεία από την Παλαιά Διαθήκη

3. Μεσαίωνας και Νεότεροι Χρόνοι

4. Σύγχρονοι θεωρητικοί υπέρ των δικαιωμάτων των ζώων

5. Ηθική υπόσταση και εγγενής (απόλυτη) αξία

6. Ηθική υπόσταση και χρηστική (εργαλειακή) αξία

7. Ο άνθρωπος ως ηθικό υποκείμενο

8. Η φυσιοκρατική πλάνη

ΜΕΡΟΣ Β: Θεωρητικές προσεγγίσεις. Eπεξήγηση και κριτική των θεωριών

Β.1: Η θεωρία του ωφελιμισμού και η ευημερία των ζώων

1. Οι απαρχές του ωφελιμισμού

2. Ευαισθησία και ηθική υπόσταση

3. Ίση θεώρηση συμφερόντων στις ευαίσθητες υπάρξεις

4. Τα ζώα ως μέσο σίτισης των ανθρώπων

5. Σπισισμός ή ρατσισμός των ειδών

6. Ηθικός ορισμός του προσώπου

7. Η έννοια του βιολογικού έναντι του ηθικού ορισμού του ανθρώπου· οριακές περιπτώσεις

8. Η ηθική υπόσταση των «ευαίσθητων» όντων & των «προσώπων»

Β.2: Η θεωρία της δεοντολογίας για τα δικαιώματα των ζώων

1. Ορισμός

2. Η θεωρία του Tom Regan· ο φορέας ζωής

3. Η θεωρία της διασφάλισης συμφερόντων του Taylor

Β.3: Περί της ηθικής υπόστασης ζώων και ανθρώπων

1. Θεωρία της ευλάβειας για τη ζωή

2. Θεωρία συμβολαίου

3. Θεωρία του κοινωνικού δεσμού

4. Ρατσισμός των ειδών ή ανθρώπινος σωβινισμός

5. Θεωρία της κοινωνικής σταθερότητας

6. Θεωρία της φυλογενετικής ιεραρχίας

ΜΕΡΟΣ Γ: Περιφερειακά θέματα με κεντρικό ρόλο

Γ.1: Ψυχική κατάσταση των μη ανθρώπινων έμβιων όντων

1. Προϋποθέσεις ψυχικής ζωής

2. Αντίληψη της απειλής

3. Βιώνουν πόνο και οδύνη τα μη ανθρώπινα έμβια όντα;

4. Τα έμβια όντα μπροστά στον θάνατο

Γ.2: Βιολογικές και πολιτισμικές παράμετροι σε σχέση με τα ζώα συντροφιάς

1. Το φαινόμενο των ουσιών τύπου ωκυτοκίνης

2. Το φαινόμενο του καρνισμού

3. Το φαινόμενο του ανθρωπομορφισμού

4. Είναι τα δικαιώματα των ζώων απόρροια της περιγραφής των προηγούμενων τριών φαινομένων;

ΜΕΡΟΣ Δ: Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα. Επίλογος.

1. Ο προφανής προβληματισμός

2. Άνθρωπος, το ευφυέστερο ζώο

3. Τελικά, υπάρχει βιώσιμη και πρακτικά εφαρμόσιμη θεωρία περί της ηθικής υπόστασης των μη ανθρώπινων έμβιων όντων;

ΜΕΡΟΣ Ε: Παραρτήματα. Βιβλιογραφία & Αρθρογραφία

Παρ. Ι: Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων

Παρ. IΙ: Η ιστορία του πρώτου σκύλου σε τροχιά γύρω από τη Γη

Βιβλιογραφία - Αρθρογραφία

Ο "Μαρξιστικός Χώρος Μελέτης και Έρευνας" (ΜΑΧΩΜΕ) και η Ευρωομάδα της GUE/NGL, επιδιώκοντας την αντικειμενική ενημέρωση του ελληνικού λαού, προχώρησε στις αρχές του 2016 στην διοργάνωση ειδικού επιστημονικού τριήμερου, με την συμμετοχή ελλήνων και ξένων επιστημόνων και πολιτικών προσώπων με στόχο: Πρώτον, την επιστημονική διερεύνηση των κυριότερων ζητημάτων της μετάβασης στο Εθνικό Νόμισμα. Δεύτερον, στην αποδόμηση των παγιδευτικών ερωτημάτων και "ψευτο-διλημμάτων" από τους εκπροσώπους των κυρίαρχων ελίτ και από κάθε είδους "παπαγαλάκια" εντός και εκτός της χώρας. Και τρίτον, την ανάδειξη των αναγκαίων μέτρων που απαιτούνται για τη μετάβαση στο Εθνικό Νόμισμα και την εξασφάλιση φιλολαϊκής-προοδευτικής εξόδου της χώρας από την κρίση.

Πού μπορώ να το βρω;

Η παρούσα μονογραφία στηρίζεται κατά πρώτο λόγο στο σωζόμενο συγγραφικό έργο του Σταγιρίτη και δευτερευόντως σε μεταγενέστερες ερμηνείες, οι οποίες λαμβάνονται υπόψη κυρίως σε αμφιλεγόμενα και δυσνόητα χωρία. Θέματα όπως η αιτιώδης φύση των θεϊκών αρχών, η περί νου θεωρία, η διασύνδεση θείου και φύσης καθώς και η μετοχή του ανθρώπου στο θείο διερευνώνται σε βάθος.

Η έρευνα καταλήγει σε διαφωτιστικά συμπεράσματα που σε ορισμένα σημεία συμπίπτουν με προτάσεις-λύσεις σε τρέχουσες ερμηνευτικές αντιφάσεις και αγκυλώσεις, και ταυτόχρονα συνθέτουν μια συνεκτική και σφαιρική παρουσίαση της αριστοτελικής οντολογίας.

Μετάφραση: Λάμπρος Π. Οικονόμου

Μελέτη επί της ηθικής φιλοσοφίας του Καντ.

Ο καθηγητής Paton έχει καταβάλει σοβαρή προσπάθεια για να απλοποιήσει, κατά το δυνατόν, την τοποθέτηση του Καντ στο θέμα της ηθικής συμπεριφοράς του ανθρώπου μέσα στα πλαίσια της θεωρητικής του φιλοσοφίας. Με την προσπάθειά του αυτή, επιτυγχάνει να εκθέσει τα βασικά ζητήματα της κατά τον Καντ "κατηγορηματικής προσταγής" με παρόμοια κριτική μέθοδο εκείνης του Καντ. Παράλληλα, εκθέτει τα ζητήματα με τη συνήθη πραγματιστική αγγλοσαξωνική αντίληψη για τη σχετικότητα των όρων και των εννοιών, σε τρόπο ώστε να προβληματίζει επωφελώς τον αναγνώστη.

Πού μπορώ να το βρω;

Στο βιβλίο αυτό εξηγώ όσο πιο απλά γίνεται την σημασία που
έχει η «επανάσταση της κβαντικής» για τον απλό πολίτη. Τι
συμπεράσματα πρέπει να ενσωματώσει στην κουλτούρα του,
στην φιλοσοφία του, στον τρόπο που αντιλαμβάνεται όσα
συμβαίνουν γύρω του.
Η Κβαντική ανατρέπει τις αντιλήψεις μας για την δομή της
ύλης, για την εξέλιξη, για τις αιτίες των φαινομένων. Μας
βοηθά να κατανοήσουμε φαινόμενα που παρατηρούμε κα-
θημερινά, όπως:
– γιατί τίποτα δεν γυρίζει πίσω; Ούτε οι γέροι ξανανιώνουν,
ούτε το κοτόπουλο ξαναγίνεται αυγό, ούτε το ποτάμι ανα-
στρέφεται.
– γιατί εμφανίζονται ξαφνικά απρόσμενα μικρόβια, νέα είδη
ζώων, καινούργιες ποικιλίες φυτών, πρωτότυπες ιδέες;
– γιατί ο κόσμος μας δεν είναι σταθερός, αλλά αλλάζει συνέ-
χεια (και θα καταρρεύσει...);

Επιμέλεια κειμένων: Αλεξάννα Τριανταφύλλου
Ηλεκτρ. επεξεργασία: Χάρης Παυλίτινας
Σχεδιασμός εξωφύλλου: Κλειώ Ραπακούλια, Γεωργία Αλεβιζάκη
Επιμέλεια έκδοσης-παραγωγή: Ernesto N. Bauman

- Αρθρο για το βιβλίο στη σελίδα: physicsgg
- Γράφει ο Σίμος Καββαδίας στην «Κ» της Καθημερινής

Πού μπορώ να το βρω;

Πού μπορώ να το βρω;

Με λόγο άμεσο και αιχμηρό, ο Ε.Τ. αναλύει διεξοδικά το ρινζάι ζεν, απαντώντας σ' ένα ευρύ φάσμα ερωτήσεων που αφορούν τα θεμελιώδη ζητήματα της ύπαρξης. Διαχωρίζει το ζεν από τις σχολές αυτοβελτίωσης και ευεξίας, εξηγώντας πως στο ζεν δεν αναζητάμε το καλύτερο αλλά το απόλυτο.

Ο ασκούμενος φιλοδοξεί να ζει το κάθε λεπτό, πράγμα που σημαίνει να ζει στην αιωνιότητα. Η άσκηση περιλαμβάνει, εκτός από το ζαζέν, και τη μελέτη των κοάν - παράδοξων ερωτήσεις και απαντήσεων για όλα τα σημαντικά ερωτήματα της ανθρώπινης ύπαρξης. Αποτελούν ένα τρόπο για να μας κάνουν να κατανοήσουμε ποια στάση να κρατήσουμε απέναντι σε όλες τις καταστάσεις. Είναι ένα σχολείο της ζωής. 

H λειτουργία του ορατού-αόρατου χεριού της αγοράς, της παραοικονομίας και συμπληρωματικά των νόμιμων οδών μεταναστευτικής εργασίας (μετακλήσεις), όπου επίσης κυριαρχεί η παρατυπία και η στρεβλωτική χρήση των οικείων συστημάτων, διασφάλιζαν μέχρι πρόσφατα σχεδόν απρόσκοπτα την αγροτική παραγωγή. Στο περιβάλλον δε της πανδημίας, με όρους γεωγραφικής και εθνικής διαφοροποίησης στο σύνολο της επικράτειας. Οι περισσότερες μεταναστευτικού περιεχομένου κρατικές παρεμβάσεις την τριετία 2020-2022 αφορούν κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, στους εργάτες γης, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα ζητήματα της μισθωτής εργασίας των μεταναστών στο πλαίσιο του Νέου Κώδικα Μετανάστευσης (Απρίλιος 2023).

Παράλληλα, υπό το πρόσχημα της αντιμετώπισης των προκλήσεων που γεννά σε εθνικό επίπεδο η σημαντική έλλειψη γεωργικών μισθωτών, η τάση απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων διεισδύει με γοργούς ρυθμούς και σε άλλους, πιο προστατευμένους, κλάδους απασχόλησης. Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις αποσκοπούν στην περαιτέρω απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων των μεταναστών εργατών γης, στη βάση ακριβώς αυτού του στοιχείου της αλλοδαπότητας, αλλά συνεκδοχικά και των εργαζόμενων -Ελλήνων και αλλοδαπών- σε άλλους κλάδους, όπως ιδίως ο τουρισμός, με βάση την επίκληση της προσωρινότητας ή της εποχικότητας της απασχόλησης τους.

Οι ελλείψεις σε εργατικά χέρια αναμένεται να αυξηθούν και στον αγροτικό τομέα τα επόμενα χρόνια, κατά συνέπεια να ενταθούν φαινόμενα, όπως οι ακυρώσεις εξαγωγικών παραγγελιών ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ, οι ματαιώσεις καλλιεργητικών προγραμμάτων και η αποθάρρυνση εν γένει της ενασχόλησης στον πρωτογενή τομέα. Η ελληνική πολιτεία από την παγίδα της αυτορρύθμισης της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα έχει σήμερα εγκλωβιστεί στο τέλμα της απορρύθμισης και της διαρκούς υποβάθμισης των δικαιωμάτων των μεταναστών εργατών γης. Επιχειρεί μάταια να επιλύσει το πρόβλημα αφενός με ακόμη περισσότερη ευελιξία στην απασχόληση και αφετέρου με όρους επισφαλούς εποχικής μετανάστευσης στο πλαίσιο διμερών συνθηκών με μακρινές ασιατικές χώρες.

Ωστόσο, η πρόκληση σήμερα για την ελληνική αγροτική οικονομία δεν είναι η διασφάλιση ενός μικρού αριθμού νεοεισερχομένων ασιατικής καταγωγής στο άμεσο μέλλον και στο πλαίσιο της εποχικής μετάκλησης, όσο κυρίως η αντιστροφή της τάσης αποχώρησης από τον κλάδο ή και από τη χώρα των ήδη εργαζομένων σε αυτόν επί σειρά πολλών ετών, λόγω κυρίως της κυριαρχίας όρων ανελεύθερης και καταναγκαστικής εργασίας.  

Πού μπορώ να το βρω;